Begin september zijn alle scholen in Nederland weer aan het nieuwe schooljaar begonnen. Een goed moment om aandacht te vragen voor jongeren die niet naar school gaan. Sinds 2013 ziet de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) een daling van het aantal onderzoeken schoolverzuim. Het lijkt erop dat er steeds meer aandacht is voor de zorgvraag die schuilgaat achter het verzuim.
De RvdK vindt dat schoolverzuim in de eerste plaats vrijwillig en dichtbij het kind aandacht moet krijgen: wat heeft het kind nodig om weer naar school te gaan? Toepassing van het strafrecht of zorg in een gedwongen kader is pas aan de orde als andere middelen om de jongere weer naar school te krijgen hebben gefaald of als betrokkenen niet aan terugkeer naar school meewerken.
De verdeling naar leeftijd waarop jongeren instromen in een onderzoek naar schoolverzuim verschuift. Schoolverzuimers komen op steeds latere leeftijd bij de RvdK terecht. Waar in 2007 nog slechts 0,1% van de populatie jongeren van 18 jaar of ouder was, is dat in 2016 8%. De leeftijdscategorie 16 jaar of ouder verschuift van 43% naar 71%. Kinderen van 12 en 13 jaar komen weinig meer voor in de populatie. Het veranderende denken over schoolverzuim kan hiervoor een onderliggende reden zijn.
Bij de schoolverzuimzaken die de RvdK wel in onderzoek neemt, wordt gekeken of een kinderbeschermingsmaatregel nodig is om hulp aan de jongere op gang te brengen. Soms is de aanpak, zeker bij oudere tieners, in combinatie met een strafrechtelijke reactie passender. Bij een strafadvies bekijkt de RvdK wat de meest passende strafrechtelijke reactie is op het schoolverzuim.
Ieder kind heeft recht op onderwijs. Naar school gaan is voor een kind één van de essentiële voorwaarden om zich te kunnen ontwikkelen. Verzuim is daarom per definitie een reden tot zorg; langdurig verzuim kan een serieuze bedreiging vormen voor de ontwikkeling van een kind.
Achter langdurig verzuim gaan vaak ernstige problemen schuil. Snel en effectief handelen is daarom nodig. Elke dag telt voor een kind dat niet naar school gaat.